Midden in het Groene Hart ligt onze mooie gemeente Alphen aan den Rijn, dat maar liefst voor 80% bestaat uit landelijk gebied. Dit prachtige landbouw- en natuurgebied staat ook wel bekend als ons buitengebied. Dag in, dag uit zetten lokale voedselproducenten zich met volle overgave in voor onze voedselvoorziening. Zo stimuleren zij onze economie en beheren zij het landschap.

In 2018 heeft toenmalig gedeputeerde Weber van de Provincie Zuid-Holland uitgesproken dat hij zou willen dat in 2030 maar liefst 80% van het verse voedsel dat door haar inwoners wordt geconsumeerd, lokaal binnen de provinciegrenzen zou worden geteeld.

Voedsel van eigen land

Tot voor kort ontbrak het de gemeente Alphen aan den Rijn aan inzicht in de lokale voedselproductie en daarmee ook in de mate van zelfvoorziening op voedselgebied. Daarom is in 2023 het onderzoeksproject ‘voedsel van eigen land’ uitgevoerd. Wethouder Relus Breeuwsma (CDA): “Voor zover bekend is Alphen aan den Rijn de eerste gemeente in Nederland die dit onderzoek heeft uitgevoerd. Het rapport en het achterliggende programma helpen hopelijk mee aan het creëren van bewustzijn.” Duik met ons mee in de wereld van lokale voedselproductie, rechtstreeks uit onze Alphense achtertuin!

Voedselproductie in kaart

Gemeente Alphen aan den Rijn heeft in samenwerking met het Kadaster en Stichting Zuid-Hollandse Voedselfamilies een gebiedsanalyse gedaan om de lokale voedselproductie in kaart te brengen. Wat volgde is een overzicht van alle variaties aan bedrijven: van traditionele bedrijfsvoering tot nieuwe vormen van productie. Voorbeelden hiervan zijn voedselbossen en locaties waar beleving en productie samengaan.

Uit het onderzoek blijkt dat in het Alphense buitengebied (melk-)veehouderijen de ‘ruggengraat’ van het totale landschap zijn. Zij gebruiken 53% van ons buitengebied voor de productie van melk, kaas en zuivel. Andere agrariërs (zoals akkerbouwers met bijvoorbeeld aardappelen, spruiten en uien) nemen nog eens 19% van het landoppervlak voor hun rekening. In de resterende 18% liggen bijvoorbeeld natuurgebieden en wegen.

53% (Melk-)veehouderijen

28% Natuurgebieden, wegen en boomkwekerij

19%  Overige agrariërs

Pak de fiets langs boerderij- en streekwinkels!

Momenteel wordt door PReT (Platform voor Recreatie en Toerisme) hard gewerkt aan fietsroutes door onze prachtige gemeente, zodat jij overzichtelijk hebt waar jij je voedsel van eigen land kunt halen! Daarnaast kan je terecht op de website van Hier is Alphen (www.hierisalphen.nl) voor een kaart met onze boerderij- en streekwinkels. Wethouder Breeuwsma: “In ons gebied zijn meer dan 40 lokale verkooppunten, uniek!”

Hoeveel voedsel produceren de Alphense boeren?

De gemeente Alphen aan den Rijn telt een kleine 115.000 inwoners. Die hebben jaarlijks bijna 85 miljard calorieën nodig. Daarvan kunnen zij in theorie meer dan 58 miljard calorieën vinden bij lokale voedselproducenten, oftewel 69%.

Let op: deze cijfers belichten alleen hoeveel calorieën onze inwoners nodig hebben en laten een gevarieerd dieet volgens de Schijf van Vijf buiten beschouwing. Onze voedselhelden blijken ware zuivelexperts, met meer dan zes keer de benodigde zuivelproductie. De nadruk ligt op de productie van melk, waarvan een deel wordt verwerkt tot kaas. Ook aardappelen worden drie keer zoveel geproduceerd dan nodig voor onze inwoners. Er ligt een uitdaging in het beperkte aanbod van een diversiteit aan groenten, granen, fruit, noten en vlees.

Nieuwsgierig geworden naar het onderzoek en onze streekproducten?

Lees op onze website www.alphenaandenrijn.nl/buitengebied het volledige rapport. En benieuwd waar je deze lekkere streekproducten kunt kopen? Kijk op www.hierisalphen.nl.